🔹یادداشت‌های مربوط به دین الهی، فطری یا اکتسابی
🔸قسمت1: ویژگی‌های امور فطری
🔸قسمت2: قلمرو امور فطری
🔸قسمت3: دلالت آیۀ «فطرت»
🔸قسمت4: دلالت آیۀ «فلک»
🔸قسمت5: دلالت آیۀ «الست»
🔸قسمت6: دلالت آیۀ «فجور و تقوا»
🔸قسمت7: ویژگی‌های دین فطری از نگاه برون‌دینی
🔸قسمت8: دین تاریخی در ترازوی دین فطری مدرن
🔸قسمت9: ارزیابی دلالت برهان فطرت بر باورهای دینی
https://www.tg-me.com/دین عقلانی | جعفر نکونام/com.dineaqlani

🔶 یادداشت‌های مربوط به انتخابات
🔸شش دلیل بر ضرورت شرکت در انتخابات
🔸شرکت در انتخابات، تقلیل مرارت یا تحکیم حکومت؟
🔸شکست‌ناپذیری پروژۀ اصلاح‌طلبی
🔸تطبیقات مغالطه‌آمیز آیات قرآن بر پیمان برجام
🔸ارزیابی ایدۀ تحریم انتخابات به سبب اصلاح‌ناپذیری نظام سیاسی
🔸 انتخابات، تعامل یا تقابل
🔸ارزیابی دلایل تحریم کنندگان انتخابات
🔸 آفت بیماری اختلال ارتباطی بر دامن انتخابات
🔸 مقایسۀ رویکرد اصلاح‌طلبانه در دین و سیاست-قسمت1
🔸مقایسۀ رویکرد اصلاح‌طلبانه در دین و سیاست-قسمت2
🔸ضرورت شرکت در انتخابات با بدبینانه‌ترین نگاه
🔸رویکردهای سیاسی دگراندیشانه

🔶 انتخابات، تعامل یا تقابل
✍🏾 جعفر نکونام 28 خرداد 1403

1️⃣ منفی بودن تقابل
🔸تقابل یعنی عدم تفاهم و گفتگو و زیست مسالمت‌آمیز و بلکه تخاصم و جنگ به قصد شکست دادن و نابود ساختن طرف مقابل.
🔸تقابل، گاهی میان دولت و ملت است و گاهی میان گروه‌های مردم با یکدیگر و گاهی میان یک دولت با دولت‌های دیگر.
🔸بی‌شک، هرگز رویکرد تقابلی رویکردی موفقیت‌آمیز نیست؛ چون، فقط باعث اتلاف انرژی و نابودی طرفین می‌گردد؛ لذا تصور این که مردم یا دولت و یا دولت‌های خارجی دشمن‌اند و لذا باید با آنان جنگید، خطاست و ره به جایی نخواهد بود.
🔸سبب تحریم‌هایی که از سوی کشورهای دیگر بر ضد کشور ما صورت می‌گیرد و نیز سبب این که مردم احساس می‌کنند، رأیشان هیچ تأثیری در سرنوشت کشور ندارد و همین‌طور سبب هتک‌ حرمت‌هایی که نسبت به مسئولان نظام و حتی نسبت به ارزش‌های دینی صورت می‌گیرد و خلاصه سبب تمام مشکلات و نابسامانی‌هایی که در کشور وجود دارد، همگی از عدم گفتگو و تفاهم و همکاری میان مردم و دولت و گروه‌های مختلف مردم و نیز میان دولت و دول خارجی ناشی می‌شود.
🔸خشونت‌ورزی و تهدید و ضرب و جرح و حبس و تبعید و تحریم و هرگونه تقابلی که در هر جایی رخ می‌دهد، جز خسارت و عقب‌ماندگی و نابودی سرمایه‌های مادی و معنوی کشور هیچ نتیجه‌ای ندارد.
🔸تقابل هیچ خاستگاهی جز منیت و استبداد و تکبر و خودبرتربینی و نفرت و خشم و جهل ندارد و هیچ فرقی نمی‌کند که این تقابل از سوی چه کسانی باشد.

2️⃣ مثبت بودن تعامل
🔸تعامل، یعنی بر سر هر موضوعی، با عقلانیت و اخلاق گفتگو کردن و آنگاه اتخاذ تصمیم کردن.
🔸حلال تمام مشکلات و بنیاد تمام پیشرفت‌ها فقط و فقط تعامل میان دولت و ملت و میان گروه‌های مختلف مردم و نیز میان دولت و دول خارجی است.
🔸تعامل، باعث آرامش و امنیت و هم‌افزایی و پیشرفت فردی و اجتماعی و بین المللی می‌گردد و افزایش اعتبار و اعتماد ملی و جهانی را در پی می‌آورد و کدورت‌ها و خصومت‌ها و سوء ظن‌ها و خسارت‌ها و ظلم‌ها و تبعیض‌ها و تمام مشکلات و نابسامانی‌ها را در سطح ملی و جهانی مرتفع می‌سازد.
🔸تعامل از عشق و عقل و علم بر می‌خیزد و باعث همدلی و زیست مسالمت‌آمیز میان گروه‌ها و دول متفاوت و حتی متخاصم می‌گردد.
🔸حتی به فرض این که یک طرف بنا را بر تقابل گذاشته باشد، هرگز مقابله به مثل جواب نخواهد داد. تقابل با تعامل از بین خواهد رفت؛ نه تقابل.
🔸تعامل ممکن است، گاهی هم با شکست همراه باشد، اما سرانجام و در کل با پیروزی همراه خواهد بود.

3️⃣ انتخابات، تعامل، نه تقابل
🔸وقتی که مردم در انتخابات شرکت می‌کنند، باید پیش‌فرضشان این باشد که بنا دارند، میان دولت و ملت تعامل برقرار گردد؛ لذا تصور این که قدرت حاکمه به مثابه دشمن است و رئیس جمهور یا نماینده به مثابۀ جنگجویی است که مردم او را به میدان جنگ با قدرت حاکمه گسیل می‌کنند، غلط است.
🔸حتی به فرض این که قدرت حاکمه، دیکتاتور و مستبد و فاسد باشد، رویکرد تقابلی هرگز منجر به اصلاح امور نخواهد شد.
🔸نیز حتی اگر قدرت حاکمه هیچ چیزی جز رأی و فرمان خودش را به رسمیت نشناسد و رئیس جمهور و نمایندگان منتخب مردم را تدارکات‌چی و بله‌قربان‌گوی خود فرض کند، هرگز تقابل میان رئیس جمهور و نمایندگان از یکسو و قدرت حاکمه از سوی دیگر نتیجۀ مثبتی در پی نخواهد داشت.
🔸بنابراین، هر تغییر و اصلاحی که بخواهد در هر سطحی صورت بگیرد، جز با گفتگوی همدلانه و عاقلانه محقق نخواهد شد.

4️⃣ تحریم انتخابات، تقابل، نه تعامل
🔸تردیدی نیست که تحریم‌کنندگان انتخابات بنا را بر تقابل با قدرت حاکمه گذاشتند. آنان نمی‌خواهند با قدرت حاکمه وارد گفتگو و تفاهم و تعاون و زیست‌ مسالمت‌آمیز بشوند؛ بلکه می‌خواهند قدرت حاکمه را به زیر بکشند و خود بر اریکه قدرت سوار شوند.
🔸در چنین شرایطی خیلی طبیعی است که قدرت حاکمه هم در برابر هر تغییری مقاومت کند، مگر وقتی که دیگر توان مقاومت نداشته و تنها چاره‌اش پایین آمدن از اریکۀ قدرت باشد. چنین سرانجامی هم زمانی پدید می‌آید که نیروهای مادی و معنوی بسیاری در جنگ میان ملت و قدرت حاکمه نابود شده باشد.
🔸این نیز هرگز با تحریم انتخابات صورت نخواهد گرفت؛ چون تحریم انتخابات یک رویکرد تقابلی انفعالی است و بدیهی است که با تحریم انتخابات هیچ نظامی سقوط نخواهد کرد.
🔸نظامی که دیکتاتوری پیشه کرده باشد و نخواهد صدای مردم را بشنود، با تحریم انتخابات نیز صدای مردم را نخواهد شنید.
🔸به علاوه، نظامی از تحریم انتخابات درس خواهد گرفت که مبنای مشروعتیش را بر رأی مردم نهاده باشد؛ اما اگر مبنای مشروعیتش را بر قدرت نظامی و یا ایدئولوژی دینی قرار داده باشد، تحریم انتخابات نه تنها اصحاب قدرت حاکمه را ناراحت نخواهد کرد؛ بلکه خیلی خوشحال خواهد کرد و آنان را برای یکه‌تازی در میدان سیاست آسوده‌خاطر و بلامنازع قرار خواهد داد.

🔸یادداشت‌های مربوط به انتخابات

https://www.tg-me.com/دین عقلانی | جعفر نکونام/com.dineaqlani

🔶 شکست‌ناپذیری پروژۀ اصلاح‌طلبی
✍🏾 جعفر نکونام 1 تیر 1403

1️⃣ تعریف اصلاح‌طلبی
🔸اصلاح‌طلبی را به دو معنای عام و خاص می‌توان تعریف کرد:
▪️الف. اصلاح‌طلبی به معنای عام: اصلاح‌طلبی به مفهوم عامش به جناح خاصی اختصاص ندارد؛ به همین رو، می‌توان گفت که همۀ جناح‌ها کمابیش اصلاح‌طلب‌اند؛ چون در تلاش‌اند که وضعیت موجود را به یک وضعیت مطلوبی تغییر دهند؛ بنابراین، همین کسانی که اصول‌گرا نامیده می‌شوند، ذیل معنای عام اصلاح‌طلبی قرار می‌گیرند؛ چون آنان هرگز بر بسیاری از همان باورها و سنت‌های قرون گذشته نیستند؛ از جمله این که هرگز آنان به جهاد ابتدایی و برده‌داری و ادارۀ کشور با خمس و زکات و جزیه و کفاره و نظایر آنها عقیده ندارند و به مقولات مدرنی چون بانکداری و بیمه و انتخابات و مالیات و امثال آنها روی آوردند.
▪️ب. اصلاح‌طلبی به معنای خاص: برخی همچنان به پاره‌ای از باورها و سنت‌های ناسازگار با هنجارهای جهانی پایبندند؛ مثل ولایت مطلقه فقیه و حجاب اجباری و صدور انقلاب و برپایی حکومت جهانی آخرالزمانی و مخاصمات و فرقه‌گرایی‌های دینی و مذهبی.
متقابلاً کسانی که اصلاح‌طلب خوانده می‌شوند، به دموکراسی و سکولاریسم و حجاب اختیاری و تعامل مثبت با پیروان تمام ادیان و همۀ کشورهای جهان بر محوریت تأمین رفاه و امنیت و توسعۀ علمی و فنی گرایش دارند.

2️⃣ زمان‌بری اصلاح‌گری
🔸اصلاح‌گری یک امر زمان‌بر و تدریجی است و لذا شکیبایی لازم دارد؛ از این رو به صرف این که با یک یا چندبار گفتگو و اقدام، اصلاحی حاصل نشود، نمی‌توان نتیجه گرفت که پس پروژۀ اصلاحات با شکست مواجه شده است. اگر چه می‌دانیم که انسان‌ها نوعاً وقتی که در یک یا چند بار در پیشبرد پروژۀ اصلاحات با شکست مواجه بشوند، بسا به این نتیجه برسند که پروژۀ اصلاحات با شکست همراه شده و لذا چاره‌ای جز به براندازی و زیر کشیدن جماعتی که در مقابل اصلاحات ایستاده‌اند، وجود ندارد.
🔸چنین نگرشی در تلقی بسیاری از اشخاص و گروه‌های مختلف به چشم می‌خورد. هم در میان اصول‌گرایان مشاهده می‌شود و هم در میان اصلاح‌طلبان به معنای خاص.
🔸برای مثال، یک زمانی انقلابیون به این نتیجه رسیدند که اعضای سازمان مجاهدین خلق اصلاح‌پذیر نیستند و لذا حکم صادر کردند که هرکس بر سر موضع مخالفت با نظام جمهوری اسلامی است، اعدام شود و از این رهگذر چند هزار نفر اعدام شدند.
🔸همین نگرش در میان اصول‌گرایان نسبت به اصلاح‌طلبان به معنای خاص هم به چشم می‌خورد؛ به همین رو، اصلاح‌طلبان را نفوذی می‌خواندند و کوشیدند، اصلاح‌طلبان را با سد شورای نگهبان و گزینش‌ و نظایر آن از راهیابی به ارکان قدرت و ادارات و دانشگاه‌ها باز دارند و تنها افرادی را که ذوب در ولایت می‌خوانند، به ارکان قدرت و ادارات و دانشگاه‌ها راه دهند.
🔸متقابلاً چنین احساسی در میان اصلاح‌طلبان هم در قبال اصول‌گرایان پیدا شد و این احساس بعد از انتخابات 1402 به اوج خود رسید و بسیاری از اصلاح‌طلبان پروژۀ اصلاح‌طلبی را فاقد کارآمدی خواندند و به موجب آن اعلان کردند که در انتخابات بعدی شرکت نخواهند کرد. منتها پذیرش یکی از نامزدهای اصلاح‌طلبان یعنی دکتر مسعود پزشکیان، نگرش بسیاری از اصلاح‌طلبان را متحول کرد و بر این عقیده گردانید که باز امکان توفیق پروژۀ اصلاح‌طلبی وجود دارد.
🔸تجربۀ تاریخی بشر نشان داده است که اصلاح‌طلبی ممکن است، در برهه‌های از تاریخ به خمودی و کندی بگراید، اما هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود؛ چون آن لازمۀ رشد عقلی و علمی و اخلاقی بشر است. بشر به هر میزانی که از رشد عقلی و علمی و اخلاقی بیش‌تری برخوردار گردد، اصلاح‌طلبی و اصلاح‌گری او نیز گسترده‌تر می‌گردد و زودتر به بار می‌نشیند؛ اما هر زمان که از رشد عقلی و علمی و اخلاقی‌اش کاسته شود، میزان اصلاح‌گری او کاهش می‌یابد.
🔸برخی از باورها و سنت‌ها مثل جهاد ابتدایی و برده‌داری به جهت ریشه‌داری‌اشان بسا قرن‌ها پایداری کنند، اما وقتی که با مقتضیات جدید سازگاری نداشته باشند، سرانجام منسوخ می‌گردند و لذا پایداری آن باورها و سنت‌ها نباید باعث یأس و نومیدی اصلاح‌طلبان نسبت به پروژۀ اصلاحات شود.
🔸انگارۀ حکومت جهانی آخرالزمانی از رهگذر جنگ با تمام کشورهای جهان و حکومت یک ایدئولوژی در سراسر جهان نیز از جملۀ باورهای پایدار است. اگرچه این انگاره، پیشینۀ چند هزارساله دارد؛ اما امروزه در سطح جهان خریداری ندارد. منتها برای این که خود فرقه‌های دینی طرفدار چنین حکومتی به این نتیجه برسند که جهان پذیرای چنین انگاره‌ای نیست، زمان می‌برد؛ ولی بالاخره روزی خواهد رسید که خود این فرقه‌ها هم به این نتیجه برسند که چنین انگاره‌ای محقق شدنی نیست و تمام مردم جهان کثرت‌گرایی و رواداری و زندگی مسالمت‌آمیز تمام افراد بشر با همدیگر را بر انحصارگرایی و تخاصم با یکدیگر ترجیح می‌دهند.

🔸یادداشت‌های مربوط به انتخابات

https://www.tg-me.com/دین عقلانی | جعفر نکونام/com.dineaqlani